Wątroba

Wątroba jest największym gruczołem człowieka, waży około 1,5 kg; położona jest w górnej części jamy brzusznej, pod przeponą, która oddziela wątrobę od podstawy płuc i serca. Zajmuje ona całe prawe podżebrze i część podżebrza lewego (do tzw. linii sutkowej) ponad jelitami żołądkiem. Normalnie prawie cała wątroba jest schowana pod lukiem żebrowym i tylko w okolicy nadpępkowej przylega do przedniej ściany brzucha. Jak wynika z usytuowania, główna część wątroby leży po prawej stronie ciała, a na stronę lewą sięga część znacznie mniejsza, około narządu.
Patrząc na wątrobę od góry i przodu można wyróżnić dwa główne płaty wątroby: największy, zajmujący prawe podżebrze płat prawy i przechodzący na lewą stronę ciała, znacznie mniejszy, ułożony na żołądku płat lewy. Oglądając wątrobę od dołu można dostrzec dwa małe płaty: tzw. płat czworoboczny i płat ogoniasty. Wewnątrz wątroby podział na płaty nie jest widoczny,
gdyż tworzące je zagłębienia nie sięgają w głąb jej miąższu. Całą wątrobę okrywa cienka błona włóknista zbudowana z tkanki łącznej, która towarzysząc naczyniom krwionośnym wnika do miąższu narządu i dzieli go na podstawowe jednostki czynnościowe, czyli na zraziki wątrobowe. Zrazik wątrobowy ma kształt ściętej piramidy lub graniastosłupa o zaokrąglonych krawędziach, których szerokość podstawy wynosi około 1,5 mm, a wysokość 3-4 mm. Budowa ziazików jest bardzo charakterystyczna i ściśle związana z unaczynieniem wątroby. Do wątroby doprowadzają krew dwa duże naczynia: tętnica wątrobowa odchodząca od pnia trzewnego oraz 2) żyła wrotna odprowadzająca krew z obszaru przewodu pokarmowego i śledziony. Naczynia te, wnikając przez tzw. wnękę lub wrota wątroby, rozgałęziają się na coraz to drobniejsze, biegnąc między zrazikami, i wreszcie jako tzw. naczynia włosowate zatokowe oplatają i przedzielają ułożone w blaszki komórki wątroby. Odchodząc od obwodu zrazika włosowate naczynia zatokowe uchodzą do przechodzącej przez środek zrazika małej żyłki, która ze względu na jej umiejscowienie nosi nazwę żyły środkowej.