Pokarm

Pokarm, który przedostał się do żołądka, ulega w nim dalszym przemianom mechanicznym i chemicznym. Skurcze mięśniówki mieszają go z sokiem żołądkowym, dzięki czemu wytwarza się płynna miazga pokarmowa. Przemiany chemiczne odbywają się pod wpływem soku żołądkowego, wytwarzanego przez gruczoły błony śluzowej żołądka, i znajdujących się w nim enzymów. Mechanizm działania przewodu pokarmowego poznano głównie dzięki badaniom wielkiego uczonego rosyjskiego I. P. Pawłowa i jego uczniów. Badania te wykazały, że czynność wydzielnicza narządów układu pokarmowego rozpoczyna się jeszcze przed wprowadzeniem pokarmu do jamy ustnej. Czynnikiem pobudzającym wydzielanie są bodźce nerwowe idące z kory mózgowej pod wpływem wrażeń wzrokowych. Jest to mechanizm o odruchu warunkowego, omówiony już bliżej przy opisie czynności kory mózgowej. Zrozumiałe, że to przygotowawcze wydzielanie soków trawiennych ma bardzo duże znaczenie w procesie trawienia, gdyż już na pierwsze porcje pokarmu „oczekują” golowe soki trawienne. Oprócz mechanizmu nerwowego na czynność wydzielniczą narządów układu pokarmowego mają także wpływ ciała chemiczne powstające w procesie trawienia oraz wydzieliny gruczołów błony śluzowej jelit, głównie hormony. Zapewniają one ciągłość tego procesu nawet wówczas, kiedy bodziec nerwowy zanika. Wymieszana z sokiem żołądkowym miazga pokarmowa gromadzi się w okolicy odźwiernikowej, co wpływa na rozluźnienie mięśni odżwiernika i jego otwarcie. Pod wpływem ruchów robaczkowych, które są specjalnie silne w okolicy odźwiernikowej, część pokarmu przedosta ¡e się do następnego odcinka przewodu pokarmowego, tj. do dwunastnicy. Przedostanie się pewnej ilości kwaśnej zawartości żołądka do zasadowego środowiska dwunastnicy jest bodźcem do zamknięcia odżwiernika. Dzięki temu mechanizmowi treść pokarmowa przechodzi z żołądka do jelita cienkiego nie w sposób ciągły, lecz porcjami.