Badania potwierdziły w pełni to założenie teoretyczne
Okazuje się, że gamety (plemnik i jajo) mają istotnie zredukowaną do połowy liczbę chromosomów (u człowieka z 46 do 23) oraz do połowy zmniejszoną masę chromatyny. Zmniejszona do połowy liczba chromosomów nazywa się liczbą haploidałną (pełna diploidalną). Te zasadnicze dla utrzymania stałości gatunku zmiany zachodzą w czasie dojrzewania komórek płciowych, w następstwie szczególnego rodzaju podziału mitotycznego noszącego nazwę podziału redukcyjnego, mejotycznego lub krótko mejozy. Przyjmując znaczne uproszczenia i opuszczając opis zjawisk występujących w zwykłej mitozie, mejozę w dojrzewających komórkach płciowych męskich można przedstawić następująco: Tzw. spermatocyty I rzędu rozpoczynają pierwszy podział mejotyczny (redukcyjny) w ten sposób, że w profazie 46 chromosomów układa się w 23 pary w równiku komórki. W tych 23 parach jeden chromosom jest zawsze otrzymanym od ojca, a drugi od matki. W układzie par nie ma żadnej z góry określonej regularności co do ustawienia się chromosomów, tzn. ze po każdej stronie równika komórki chromosomy ojcowskie i maiczyne występują w liczbie i kolejności przypadkowej. W tej jeszcze fazie odpowiadające sobie w parach chromosomy zbliżają się ku sobie i przez pewien czas ściśle do siebie przylegają. Ten bardzo wrażny proces nazywa się koniugacją chromosomów. Znaczenie koniugacji polega na tym, że w czasie zbliżenia może następować wymiana niektórych odcinków chromosomów między sobą, tzn. pomiędzy chromosomem matczynym i ojcowskim, a zatem i wymiana genów, będących nośnikami cech dziedzicznych.