Gruczołów otwartych jest w organizmie bardzo dużo

Błony śluzowe nosa usiane są gruczołami jednokomórkowymi i wielokomórkowymi, które produkują śluz i ciecz surowiczą, zwilżającą stale śluzówki nosa. Jak ważna jest praca tych gruczołów, dostrzegamy zwykle wtedy, kiedy przestają one normalnie działać. W przypadku zbyt skąpej wydzieliny odczuwamy nieprzyjemną suchość, natomiast bardzo obfita wydzielina, wytwarzana przez podrażnione gruczoły, daje się nam we znaki przy (dobrze wszystkim znanym) katarze. Przeciętnie gruczoły błony śluzowej nosa produkują dziennie około 1 litra wydzieliny. Wiele gruczołów otwartych uchodzi do przewodu pokarmowego. Już w pierwszej jego części jamie ustnej ich produktem jest ślina, wydzielana przez gruczoły ślinowe. Gruczołami są też wątroba i trzustka; ich wydzieliny są niezbędne do przetwarzania pokarmów, czyli trawienia. Liczne gruczoły mają swe ujścia na powierzchni skóry. Wydzielają one pot i łój. Oprócz gruczołów otwartych istnieją gruczoły nie posiadające przewodów wyprowadzających dla swojej wydzieliny. Produkt ich pracy przechodzi bezpośrednio do krwi i limfy w sposób do dziś jeszcze nie dość wyjaśniony. Gruczoły takie nazywane są zamkniętymi lub dokrewnymi, a wydzielina ich nosi nazwę hormonu, od greckiego słowa hoimao pobudzam, gdyż istotnie wywiera ona olbrzymi wpływ na czynność całego organizmu.